Aylar: Kasım 2016

Neden Hasta Bakıcı?

Ülkemiz hala daha genç bir nüfusa sahip olsa da, ortalama ömür git gide uzamakta, buna bağlı olarak yaşlı nüfusu da artmaktadır. Özellikle ileriki yaşlardaki, sürekli sağlık problemleri yaşayan insanların; kronik rahatsızlığı olanların ve ciddi hastalıklar/kazalar atlatanların; sürekli ve iyi bir bakıma ihtiyacı olur. Bu bakım, hasta veya yaralı iyileşene kadar sürebileceği, yani geçici olabileceği gibi; iyileşme ihtimali olmayan kişiler için, sürekli bir ihtiyaçtır.

İnsanlar, hasta olan yakınlarına kendileri bakmayı ne kadar tercih etseler de, hayat şartları her zaman buna imkan tanımaz. Üstüne üstlük, ciddi bir hastalığı olan yakınınızın ihtiyaç duyacağı bakım, tıbbi bazı işlemleri de kapsayabilmektedir. Tedavi sürecinin bazı aşamalarında, işi bilen birinden yardım almak gerekebilir. Gerek bakımın profesyonel ve bilinçli olması ihtiyacı, gerekse zaman sorunu; hasta bakıcı denen meslek grubunu ortaya çıkarmıştır.

Hasta bakıcı kavramı, gün geçtikçe kulaklarımıza daha çok çalınan bir kavramdır. Bu mesleğe mensup kişiler; sürekli bakım gerektiren hastaların yanından olup, her türlü tıbbi, psikolojik ihtiyacını karşılamakla görevli insanlardır. Gerek hastanede yatan ve refakatçisi olmayan hastaların bakımı, gerekse evde hasta bakımı konusunda uzmandırlar. Hasta bakıcının, yaşlı ve hasta bakımı gibi konularda mutlaka eğitim almış olması gerekmektedir.

İnsanla ilgilenen her meslek grubunda olduğu gibi, bu kişilerin de sabırlı, güleryüzlü ve anlayışlı olmaları şarttır. Ayrıca gerekli tıbbi bilgilere de sahip olmalıdırlar. Hasta bakıcılar, doktor ve hemşirelerle iş birliği içinde işlerini sürdürürler.

Hastanızı başkasına emanet etmek en son çare gibi gözükse de; aslında, hasta bakım işini profesyonel olarak yapan bu kişilerin, hastanıza çok daha iyi bir bakım sunacağı açıktır. Hastanın, iyileşmek için birçok ihtiyacı olur ve hasta bakıcı, bunların hepsini bilip, yerine getirmek için çabalar. Gerektiğinde hastaya ilk yardım uygulamasında bulunabilen, hastanın morali ve sağlığı için nelerin gerekli olduğunu çok iyi bilen hasta bakıcılar; tıbbi olarak doktor ve hemşirelerden sonra gelir. Bu yüzden, hastanıza bakması için profesyonel bir görevli seçmek, bakımın daha iyi yapılmasını, iyileşme sürecinin hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlayabilir.

Hasta Bakıcı ve Çalışma Stili

Hasta psikolojisi, yüksek oranda empati yeteneği ile doğru biçimde anlaşılabilir; fakat doğru anlaşılmanın tek başına yeterli olacağını dile getirmek, oldukça güçtür. Bir kişinin mevcut yaşam standardı, gereğince anlaşılsa dahi o kişinin içinde bulunduğu duruma dair fikir yürütebilmek adına konu hakkında bilgi sahibi olunmasının büyük önem taşıdığını söyleyebiliriz.

İyileşme Süreci

  • Hastalığa sebebiyet olan durumların önüne geçilmesi
  • Mevcut hastalığa çözüm üretecek ilaçların kullanılması
  • Disiplinli, doğru, geçerli bakım uygulanması
  • Yüksek moral ile hastanın neşeli vakit altında yaşaması

İyileşme sürecini farklı metotlarla izleyebilmek mümkündür; fakat genel manada yukarıda belirtilen basamaklar ile tamamlandığını söyleyebiliriz. İyileşme sürecinin hasta bakıcı sayesinde normalde hızlı yol aldığı, mevcut örnekler ile sabittir; tabi bu örneklerin işini doğru yapa bakıcılar ile geçerli olduğunu belirtmek gerekir.

Hasta Bakıcının Seçimi Adına Yapılacaklar

Hasta bakıcının seçimi, hasta olan kişideki rahatsızlığa göre ya da hastanın şahsi özellerine bağlı şekilde değişir. Seçim çalışmasının iki farklı yapıda gerçekleşeceğiniz söyleyebiliriz: danışman firmalardan yardım almak, şahsi çıkarımlar ile seçim yapmak.

Hastalığın geçici veya kalıcı olduğunu hesaba katarsak, seçilecek bakıcının da buna göre belirlenmesi gerektiğini anlarız. Kalıcı hastalıklarda, hasta bakıcı ve hasta arasında bir bağ kurulması mühimdir; zira kalıcı durum, karşılıklı güvene bağlı şekilde atlatılabilir. Bu sebepten dolayı kalıcı hastalıkta hasta bakıcı seçiminde hata yapmaya yer olmaz; bu mantık, geçici hastalıkta yanlış tercih yapılabilir sonucunu doğurmamalıdır ki geçici hastalık, kalıcı hale dönmesin!

Danışman firmalar, hasta bakıcı hususunda hizmet verdikleri için büyük bir tecrübe ile hareket ederek alanında başarılı olan kişilerle iş yaparlar. Bu sayede alınacak hizmet sonrasında pişmanlık yaşamanın önüne geçilmiş olur ya da bireyin dilediği bakıcı ile çalışabilmesinin önü açılır.

Nasıl Hizmet Alınır?

Hasta bakıcının kalıcı, yatılı, günübirlik gibi farklı kriterlere göre hizmet verdiğini kabul edersek bu kriterler arasından işimize yarayanı seçmemiz gerektiğini görürüz. Hasta bakıcının yaşı, cinsiyeti veya alışkanlıkları farklılık gösterebilir; fakat tüm farklılıklar arsından bizim için en doğru olan seçeneği seçmeli ve hastamızın mutluluğunu bu sayede belirlemeliyiz.

Hasta Bakıcı Arayanlara İpuçları

Bazı meslekler vardır ki ihtiyaç duyulan ana kadar hiçbir merak uyandırmazlar. Hasta bakıcı da bu mesleklerden birisi oluyor. Siz de bu yazıyı açıp okumaya başladıysanız büyük ihtimalle bir hasta bakıcıya ihtiyacınız vardır. Bu yüzden meslekle ilgili detayları ve size bu konuyla ilgili bazı ipuçlarını vereceğiz. İlk olarak bilmeniz gereken şey hasta bakıcı olmak için eğitim almanın şart olduğu. Bunun için özel kurslar da bulunmakta. Yani birisi sırf bunu yapabileceğini düşünüp iş arıyorsa hastanızı o kişiye emanet etmeniz doğru olmayacaktır. Eğitim boyunca hastalıklar hakkında ve bir hastayla nasıl ilgilenilmesi konusunda eğitimlerin yanı sıra hasta psikolojisi hakkında da eğitimler verilmekte. Ayrıca bu eğitimlerin bazıları uygulamalı olduğundan hasta için daha güvenilir bir tercih olacaktır.

Tıbbi olarak doktorun talimatlarına uyabilmek için belli miktarda tıbbi eğitim alırlar. Ayrıca yara tedavileri, iğne gibi günlük ihtiyaçları giderebilmek için de eğitiliyorlar. Günlük hayatta karşılaşılabilecek acil durumlara da uygulamalı derslerde alışıyorlar. Bu şekilde her çeşit hasta için alıştırma yapan ve bilgi sahibi olan bu bakıcılara güven sorunu olmaksızın hastayı emanet edebiliyorsunuz. Bir diğer konu ise hasta bakıcı olmak için gerekli olan kişisel özellikler. İlk olarak hasta bakıcı sabırlı olmalı. Zorlu durumlarda soğukkanlılığını koruyabilmelidir. Acil durumlarda yapılacak panik hastanın sağlığı açısından kötü sonuçlara yol açabilir. Hastaya karşı sıcakkanlı ve samimi olup arada etkileşim kurabilecek birisi olmalıdır.

Hasta bakıcı seçimini yaparken en çok zorlanılan konulardan birisi de hasta bakıcıyı nerden bulacağınızı bilememek oluyor. Gazeteye ilan vermek artık eskide kaldı. Zaten o tür yollarla bulacağınız birisinin hasta bakıcılığı konusunda gerekli yeteneklere sahip olup olmadığından da tam olarak emin olamazsınız. O yüzden bu seçimi yaparken ilk olarak bu konuda size yardım edecek kurum ve şirketlerden faydalanabilirsiniz. Bu kurum ve şirketler hastanın durumu hakkında da sizden bilgi alarak hasta için en uygun olacak hasta bakıcıyla sizin aranızda iletişimi sağlıyor. Bu şekilde eğitim ve tecrübesine güvenebileceğiniz, emin olabileceğiniz kişilere kolaylıkla ulaşabiliyorsunuz.

Nasıl Hasta Bakıcı Olunur?

Hasta bakıcı; bakıma muhtaç hale gelmiş hasta veya yaralı kişilere, iyileşene dek geçici süre veya iyileşmeyeceklerse daimi olarak, gereken durumlarda yatılı kalarak bakan görevlilerdir. Hastanın durumuna göre yirmi dört saat aynı ortamda bulunmaları gerekebilir veya daha iyi durumdaki hastalar için daha kısa süreli çalışabilirler. Hastanın hastanede yattığı sürece bakımını üstlenen hasta bakıcıların yanında, evde çalışanlar da vardır. Hasta bakıcının görevleri; hastanın ilaçlarını takip etmek, ihtiyaç duyduğu bakımı (pansuman, lavman, egzersiz vb.) yapabilmek, hastanın ihtiyaçlarını karşılamasına yardım eder (giyinmek, yemek yemek vb.), gerektiğinde temel ilk yardım müdahalesinde bulunabilmektir. Doktor ve hemşirelerle iş birliği halinde çalışan hasta bakıcılar, asgari, hatta sıfır hatayla çalışacak, dikkatli ve özenli kişiler olmalıdır.

Hasta bakmak, psikolojik olarak yorucu olabilecek ve sorumluluğu yüksek bir iştir. Bu yüzden, hasta bakıcı olacak kişilerin, sağlam bir psikolojiye sahip olmaları gerekir. Kişisel temizlik ve hijyene özen göstermeleri, sigara kullanmamaları, şefkatli ve anlayışlı olmaları şarttır.

Hasta bakıcı olmak isteyen kişiler için, ilgili liselerin “hasta ve yaşlı hizmetleri” alanı mevcuttur. Bu alanlardan mezun kişiler bu işi yapabilir. Ancak bu bölümleri okumadıysanız, ama yine de hasta bakıcılık yapmak istiyorsanız, çeşitli kurs ve seminerlerle eğitim alma imkanı mevcuttur.

Hasta bakıcının, gerekli eğitimi almış olması hayati önem taşır. Zira hasta bakıcıya ihtiyaç duyan hastalar, genellikle yatalak durumdaki veya Alzheimer gibi bir hastalıktan muzdarip, bakımı güç kişilerdir. Hastaya bakacak kişinin soğukkanlı ve sabırlı olması, acil durumlarda hata yapmaması, hastanın psikolojisini de düşünerek hareket etmesi gereklidir. Ayrıca tıbbi prosedüre hakim olması, doktor ve hemşirenin gerekli gördüğü tedaviyi başarıyla uygulayabilmesi gerekir.

Hasta bakıcılığı, büyük sorumluluk gerektiren, zor bir meslektir. Ancak, hasta ve yardıma muhtaç bir insana yardımcı olmanın kutsiyetini kavramış, işini layıkıyla yapabilecek kadar bilgili ve psikolojisi sağlam kişilerin tercih etmesi tavsiye edilmektedir. Hasta bakıcılık için gerekli niteliklere sahip olduğunu düşünen kişiler için; bu unvanı verecek eğitimler mevcuttur. Eğitimlerini başarıyla tamamlayıp, gerekli testleri geçen kişiler bu işi yapmaya başlayabilir.

Hasta Bakıcı İlaç Kadar İyileştiricidir

Hayat şartları zorlaştıkça, koşuşturmalar, telaşlar arttıkça yaşlılarımıza, hastalarımıza bakamaz olduk. Aslında bizim kültürümüzde hastalara ya komşuları ya da ailesi bakar. Fakat işlerin yoğunluğu insanlara hastalarına bakacak fırsatı vermiyor. Bu da hasta bakıcı ihtiyacını artırıyor. İyi eğitimli hasta bakıcıların hastalarla ilgilenmeleri ise komşu, akraba ilgisinden çok daha yararlı oluyor ve hem hastanın hem yakınlarının işi kolaylaşıyor. Hastalık bazen ayakta, yardıma ihtiyaç duyulmadan da atlatılabilmektedir. Fakat bazı hastalıkların ayakta tedavisi pek mümkün olmayabiliyor. Böyle durumlarda ise hastanın iyileştirilme sürecinde doktor tavsiyeleri doğrultusunda hastaya bakma işini üstlenecek kişilere yani hasta bakıcılara ihtiyaç duyuluyor.

Hasta bakıcı olmak aslında bilindiği gibi kolay değildir, özel eğitimlerin yanında hasta bakıcıların bu işi yapabilme yeteneğine de sahip olması gerekmektedir. Hastaların kendilerini daha iyi hissettirecek ve tedavi için gerekenleri yerine getirirken hastanın moralini de iyileştirecek kişiler oldukça sabırlı olmalıdırlar. Hastalar bazı durumlarda takatsiz düşmekte hatta lavabo ihtiyaçlarını dahi gidermekte sorun yaşayabilirler, altlarını kirletebilirler. Bazı hastalıklarda ise alzheimer gibi, hastalar sürekli aynı soruları sormakta ve anlatmaktadırlar. Bu gibi durumlarda hasta bakıcı sabırla hastanın ihtiyaçlarını gidermeli ve sorularına cevap vermeli, hastayı üzmeden ona yardımcı olmalıdır.

Mesleğini severek yapan her bireyin iyi sonuçlar aldığını ve daha iyi işler çıkardığını da göz önüne alınca hasta bakıcılarında mesleklerini sevmeleri önem taşır, fakat diğerlerinden daha fazla. Çünkü hasta bakıcı gününün çoğunu hastanın yanında geçirmekte ve bu iş onun hayatının bir parçası olmaktadır, mesleğin zorluklarına da ancak seven kişiler katlanabilirler. Hastalara asık yüzle yapılan yardımın etkisi çok daha az olacaktır ve hastanın moralini de olumsuz etkileyecektir.

Bedenen ve ruhen sağlıklı olmayan kişilerin ise bu mesleği yapmaları uygun değildir. Güler yüzle, dost sıcaklığında hastayla ilgilenilmesi hastanın kendini iyi hissetmesine yardımcı olur. Bedenen ise hastanın ilaç saatlerini takip edip sürekli alımının sağlanması, gerekli durumda müdahale edebilmesi, hastanın tek başına gideremediği ihtiyaçlarında hastaya yardımcı olabilmesi açısından hasta bakıcı sağlığı önemlidir. Temizliğe ve düzene önem veren, sorumluluk duygusuna sahip, programlı çalışabilen, insanlarla etkili iletişim sağlayabilen, olası durumlarda doğru ve pratik kararlar verebilen kişiler gerekli eğitimin ardından hasta bakıcı olabilmekte ve bu alanda başarılı olabilmektedirler.

Hasta Bakıcı Seçimi Uzun Soluklu Bir Hayat Tarzı Seçimidir

Aile içerisinde hasta birisinin olması, en küçük rahatsızlıkta bile tüm bireyleri etkilerken, bir de daha büyük …

Hasta Bakıcı ve Önemi

Hastalık, iki farklı kaynaktan meydana gelir: genetik faktörler, çevresel şartlar. Bazen de çevresel şartlar nedeniyle …

Hasta Bakıcı Kimdir ve Nasıl Olunur?

Bir hastanın bakımı, onun tedavi sürecinin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Özellikle ağır hastalıklarda bu bakım …